WELKOM

Nederlandse geschiedenis met een eigentijdse bril

Al jarenlang koester als idee een gallerij te maken van Oranje portretten - alle belangrijke Oranjes uit onze geschiedenis - maar dan met z'n allen in hedendaagse context. Hoe ziet Koning Willem I eruit wanneer je hem in een coltrui tegenkomt, of tijdens een partijtje Golf in Wassenaar?

Ik heb dit idee nu maar eens opgevat. Ik gebruik hiervoor - uiteraard - bestaande portretten. Daaruit heb ik van elke Oranje het portret uitgekozen dat in mijn beleving het meest gelijkend is.
Met eenvoudige middelen heb ik vervolgens al tekenend hun tenue en omgeving aangepast. Het is moeilijk om Prins Maurits niet ook in onze tijd als een militair te zien. Van de stedenbedwinger Frederik Hendrik heb ik een dirigent gemaakt. Het idee ontstaat al doende.

Ik ben met dit project nog volop bezig. Om de zoveel tijd publiceer ik een nieuw portret.

NB: Klik onderaan op "older posts" om alle portretten te zien.

KONING WILLEM I (1772 - 1843)

In tegestelling tot zijn vader, de gevluchte Stadhouder Willem V, was Willem I vol ambities. Zijn eerste ervaring als vorst deed hij op in Duitsland, waar hij tussen 1803 en 1806 met toestemming van Napoleon de gebieden Fulda, Corvey, Weingarten en Dortmund mocht besturen. Nog voor de definitieve nederlaag van Napoleon in 1815 werd hij door Nederland ingehaald als soeverein vorst en daarna als Koning van de verenigde Zuidelijke en Noordelijke Nederlanden. Willem I regeerde als verlicht despoot maar initieerde wel enkele belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de handel en het bankwezen. De afscheiding van Belgie was aanleiding voor zijn uiteindelijke troonsafstand. Hij trok zich in 1840 geheel terug en vestigde zich, met zijn tweede vrouw, een Belgische gravin, in Duitsland.

STADHOUDER WILLEM V (1748 - 1806)

De laatste stadhouder van de Nederlandse Republiek was evenmin als zijn vader een populaire Oranje, noch was Willem V een sterke persoonlijkheid. Zijn besluiteloze optreden was op enig moment aanleiding voor zijn vrouw, de Pruisische prinses Wilhelmina, om in te grijpen. Enkele jaren na het debacle van haar aanhouding bij Goejanverwellesluis (dat haar wel onsterfelijk heeft gemaakt) volgde in 1795 de aftocht van Willem V en zijn gezin naar Engeland en tenslotte het leven in ballingschap in Duitsland. Daar overleed Willem Batavus (zoals hij zich inmiddels liet noemen) in 1806, juist in het jaar dat Napoleon diens eigen broer op de nieuwe Nederlandse troon zette.

Wat resteert van Willem V is zijn Haagse galerij met kunstwerken, het eerste openbare museum in Nederland, gelegen aan het Buitenhof. Het is daarom wel passend hem in de hoedanigheid van galeriehouder in onze tijd te plaatsen.

STADHOUDER WILLEM IV (1711 - 1751)

Willem IV was een afstammeling van de Friese tak van de Nassau's, die teruggaat tot de broer van Willem de Zwijger, Jan van Nassau. Oranje is dus wel in de familie gebleven. Maar een echt aansprekende man lijkt mij deze uit Friesland komende Stadhouder niet te zijn geweest. Hij was een stijfkop maar geen krachtige man. Hij heeft het stadhouderschap slechts kort vervuld, van 1547 tot aan zijn vroegtijdige dood, op slechts veertigjarige leeftijd, in 1751.

Ik heb met deze tekening de veronderstelling meegenomen dat Willem IV misschien ook iets gemoedelijks, iets 'gut burgerliches' had.

KONING STADHOUDER WILLEM III (1650 - 1702)

Willem III was Stadhouder van Holland en Zeeland vanaf 1672 en (daarnaast ook) Koning van Engeland van 1688 tot aan zijn dood in 1702. Ik stel mij hem voor als een Brits-Nederlandse captain of Industry. Zo op deze prent bezien zou je niet vreemd kijken als hij de leiding had van Shell of Unilever.

STADHOUDER WILLEM II (1625 - 1650)

Willem II werd Stadhouder van Holland en Zeeland na het overlijden van zijn vader Frederik Hendrik, in 1647, amper 22 jaar oud. Het waren Frederik en zijn vrouw Amalia van Solms die de Oranjes, via hun zoon, opstuwden in Europese Koninklijke kringen: hij werd uitgehuwd aan Mary Stuart, dochter van de Engelse Koning Charles I. Willem II had het hoog in zijn bol: hij wilde ons land centraliseren en beter laten aansluiten op Frankrijk. Hij probeerde Amsterdam gewapenderhand te dwingen om zijn militaire ambities mee te betalen. Hij stierf jong aan pokken. Nederland haalde opgelucht adem en wilde voorlopig geen Oranje zien. Was Willem II een Oranjeterrorist?

FREDERIK HENDRIK (1584 - 1647)

Frederik Hendrik werd geboren in het jaar dat zijn vader Willem de Zwijger werd vermoord. Hij verwierf zijn roem als stedenbedwinger, organisator, en hij was de eerste Oranje met culturele allure.

PRINS MAURITS (1567 - 1625)

Tegen Prins Maurits zeg je geen 'nee'. Met alleen het Inspectoraat-Generaal van de Krijgsmacht zou deze generaal geen genoegen nemen. Prins Maurits is de enige Oranje aan wiens handen het bloed kleeft van een politieke moord (de executie van Van Oldenbarnevelt).

WILLEM VAN ORANJE (1533 - 1584)

Willem de Zwijger was een rebellen leider tegen wil en dank. Hij toonde zich wars van de koninklijke pretenties die in zijn tijd in Europa gangbaar waren. Hier lijkt hij een toevallige voorbijganger langs het glas-in-lood venster met zijn eigen beeldtenis (St Janskerk Gouda).